Ο θεσμός του «Δημάρχου» θεσπίστηκε στην αρχαία Αθήνα από τον Κλεισθένη. Ο Κλεισθένης κατήργησε τις 48 ναυκραρίες και τις αντικατέστησε με τους τοπικούς δήμους και όρισε άρχοντα τον Δήμαρχο.
Οι δήμοι αποτελούσαν την κοινότητα της τοπικής αυτοδιοικήσεως, καθώς ήταν οι υπεύθυνοι για τα θέματα της πολιτείας κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. Ο Δήμαρχος εκλεγόταν με κλήρο και η εκλογή του ίσχυε για ένα χρόνο. Το διάστημα αυτό ονομαζόταν «Δημαρχεία». Κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής κυριαρχίας οι αρχαίοι δήμοι δεν σημείωσαν καμία ακμή. Στην περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας η διοίκηση παρέμεινε όπως ίσχυε κατά την Ρωμαιοκρατία. Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας αυτοί που διοικούσαν την κοινότητα ονομαζόταν «επίτροποι», «άρχοντες», «δημογέροντες», «πρόκριτοι», «προεστοί», ή «κοτζαμπάσηδες» και εκλέγονταν από τους κατοίκους για ένα χρόνο. Είχαν τη δυνατότητα να επανεκλεγούν. Η εκλογή ήταν άμεση και γινόταν με κοινή συνέλευση των κατοίκων. Δικαίωμα του «εκλέγειν» είχαν όλοι οι κάτοικοι, αδιακρίτως κοινωνικής τάξεως. Εκείνοι που εκλέγονταν ανήκαν, κατά κανόνα, στην ανώτερη κοινωνική τάξη. Στην Νεότερη Ελλάδα οι Δήμοι και το όνομα του Δημάρχου καθιερώθηκαν με νόμο στις 10 Ιανουαρίου 1834 «περί συστάσεως Δήμων». Είναι ο πρώτος «Δημοτικός Νόμος» με τον οποίο εισήχθη ο όρος «Τοπική Αυτοδιοίκηση». Επικεφαλής των Δήμων ορίστηκαν οι Δήμαρχοι. Η Δημοτική Αρχή ήταν αιρετή και την αποτελούσαν ο Δήμαρχος, οι πάρεδροι και το Δημοτικό Συμβούλιο. Η εκλογή των μελών του δημοτικού συμβουλίου ήταν άμεση. Η εκλογή των δημάρχων και των παρέδρων ήταν έμμεση και γινόταν ανά τριετία από το δημαιρεσιακό συμβούλιο. Αυτό το αποτελούσαν οι εκλεγέντες δημοτικοί σύμβουλοι και ισάριθμα μέλη από τους φορολογουμένους εκλογείς οι οποίοι είχαν δικαίωμα ψήφου. Ο Δήμαρχος, οι Πάρεδροι και το Δημοτικό Συμβούλιο έδιναν όρκο. την ημέρα που αναλάμβαναν την εξουσία. Η έναρξη της τετραετούς υπηρεσίας ήταν η 1η Οκτωβρίου. Οι δήμοι ανάλογα με τον πληθυσμό διαιρούνταν σε τρεις τάξεις. Πρώτης τάξεως ήταν οι δήμοι που είχαν περισσότερους από 10.000 κατοίκους, δευτέρας τάξεως οι δήμοι με πληθυσμό από 2.000 – 10.000 κατοίκους και τρίτης τάξεως με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων. Ο νόμος της Βαυαρικής αντιβασιλείας αντικαταστάθηκε εξ ολοκλήρου με το νόμο «ΔΝΖ της 10.2.1912», «περί συστάσεως Δήμων και Κοινοτήτων» του οποίου η εφαρμογή άρχισε το 1914. Με το νόμο αυτό διαμορφώθηκαν οι δήμοι και οι κοινότητες, οι οποίες αποτελούν σήμερα τους Οργανισμούς της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως. Ο Δήμος Τρικκαίων με απόφαση της 29.8.1912 Φ.Ε.Κ. Α. 261)1912 προήλθε από τον τέως Δήμο Τρικκαίων με έδρα τα Τρίκαλα. Στις δύο κατηγορίες, που ακολουθούν μπορείτε να δείτε όλους τους Δημάρχους της πόλης:
Πηγές:
- «Οι δημοτικές Αρχές Τρικάλων». Τόμος Α΄, Στέλλας Κύρνα-Νταή
- «Θεσσαλικά Χρονικά»
- Πληροφορίες και φωτογραφίες από το «Κέντρο Ιστορίας και Πολιτισμού Εταιρείας Κλιάφα»
- Επιμέλεια κειμένων: Μπαλαμώτη Ελένη
trikalacity.gr