Δημιουργική λογιστική και στο πράσινο!

Εδώ και ένα μήνα περίπου, Δημοτική Αρχή και παράταξη της μείζονος αντιπολίτευσης, ξιφουλκούν με τη μορφή ανακοινώσεων, για ένα σημαντικό θέμα της πόλης, αυτό της έκτασης του πρασίνου, το οποίο ως ένα βαθμό καθορίζει και την ποιότητα του περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε.

Την αφορμή έδωσε ο δήμαρχος Λαρισαίων κ. Κων. Τζανακούλης με –απρόκλητη και ετεροχρονισμένη- συνέντευξη στην αρχή του μήνα όπου υποστήριξε ότι σε κάθε Λαρισαίο αντιστοιχούν 10 τετραγωνικά μέτρα πρασίνου.

Έτσι ξαφνικά λοιπόν, το πράσινο απέκτησε άλλη διάσταση, αφού ο αριθμός αυτός καθιστά τη Λάρισα «πρωταθλήτρια» στην Ελλάδα, όπως έσπευσε να δηλώσει περιχαρής ο δήμαρχος και να απονείμει το χρυσό μετάλλιο (…), αλλά και μια από τις πλέον πράσινες πόλεις της Ευρώπης, ψέγοντας μάλιστα την παράταξη Σάπκα, γιατί αμφισβήτησε τα στοιχεία παραβιάζοντας την κοινή λογική…

Κάθε Λαρισαίος όμως μπορεί να αναρωτηθεί και να απαντήσει μόνος του: έχει την αίσθηση ότι ζει σε μια πράσινη πόλη; Ότι του αναλογούν 10 τετραγωνικά μέτρα πρασίνου;

Θαρρώ ότι οποιαδήποτε θετική απάντηση συγκρούεται ακριβώς μ΄ αυτό: την κοινή λογική. Διότι προφανώς δεν ζούμε στη Σκανδιναβία…

Ας δούμε λοιπόν πως έχει το θέμα.

Καταρχήν ο δήμαρχος χρησιμοποίησε μια έρευνα δημοσιογράφου αθηναϊκής συναδέλφου (Real News), η οποία είδε το φως της δημοσιότητας τον περασμένο Μάιο, για να αυτο-ανακηρύξει τη Λάρισα πρωταθλήτρια πόλη. Η έρευνα, συγκρίνει στοιχεία από 5 πόλεις (Αθήνα-Αττική, Θεσσαλονίκη, Βόλο, Ηράκλειο και Λάρισα), με τη Λάρισα να έρχεται πρώτη με 10 τ.μ., την Αθήνα και το Βόλο με 6,8 και 6,7 τ.μ. να ακολουθούν.

Τα στοιχεία –τουλάχιστον για τη Λάρισα- έχουν δοθεί από τον ίδιο τον Δήμο και τη Γεωτεχνική Υπηρεσία.

Τα ζητήσαμε κι εμείς και πράγματι λάβαμε από τον αρμόδιο αντιδήμαρχο έναν πίνακα με την «έκταση χώρων πρασίνου ανά συνοικία» της πόλης. Σύμφωνα με αυτά η «έκταση» αυτή είναι 1.550.830 τετραγωνικά μέτρα, η οποία διαιρούμενη με πληθυσμό 150.000 κατοίκων, προκύπτουν τα 10 τ.μ. ανά κάτοικο.

ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΥΠΕΡΒΟΛΕΣ

Είναι όμως προφανές ότι η ποιότητα ζωής δεν μπορεί να είναι το κλάσμα μιας τόσο απλής –και αυθαίρετης όπως θα δούμε πιο κάτω- αριθμητικής πράξης.

Καταρχήν είναι οφθαλμοφανείς οι εξής υπερβολές και ασάφειες:

– Ο όρος «πρωταθλήτρια», με δεδομένο ότι μόνο 5 πόλεις αξιολογήθηκαν στη δημοσιογραφική έρευνα, δηλαδή το… «τέρας» των Αθηνών, η Λάρισα και τρεις ακόμη μεγαλουπόλεις με ένα κοινό χαρακτηριστικό: είναι και οι τρεις πόλεις με θαλάσσιο μέτωπο, γεγονός που έχει την αξία του. Η Λάρισα έχει περισσότερη ανάγκη από πράσινη ανάσα, αφού δεν απολαμβάνει τη θαλάσσια αύρα. Με δεδομένο επίσης ότι υπάρχουν ελληνικές πόλεις με πολύ περισσότερο πράσινο, ακριβώς λόγω θέσης και μορφολογίας του εδάφους τους (π.χ. Καρπενήσι, Ιωάννινα, Άμφισσα, Φλώρινα, Έδεσσα κ.ά.), η Λάρισα μόνο πρωταθλήτρια δεν είναι. Το πιθανότερο να είναι πρώτη… από τις τελευταίες!

– Για την εξαγωγή των 10 τ.μ. ελήφθη ως πληθυσμός της πόλης ο αριθμός των 150.000 κατοίκων. Η απογραφή του 2001 έδειξε 126.000, όμως είναι γνωστό ότι ο πληθυσμός φτάνει τις 200.000 κατοίκους (η δημοτική αρχή τον χρησιμοποιεί πάντα στις διεκδικήσεις της και ορθά πράττει αφού είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα). Απλά στην προκειμένη περίπτωση μάλλον βόλευε ένας μικρότερος διαιρέτης για να μεγαλώσει το «πράσινο» κλάσμα. Πόσο; Ουσιαστικά κατά 1,25 τ.μ. ανά κάτοικο!

– Είναι άγνωστο αν ακολουθήθηκε κάποια επιστημονική μεθοδολογία στη συλλογή των στοιχείων (από τις κατά τόπους υπηρεσίες των πόλεων ή τους φορείς που τα παρείχαν στην εφημερίδα), όπως και το αν αυτή ήταν κοινή και για τις 5 πόλεις.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΣΙΝΟ;

Το μείζον (και συνάμα απλό) ερώτημα όμως που τίθεται και το οποίο ουσιαστικά αμφισβητεί τον αριθμό των 10 τ.μ. και την επιχειρηματολογία της δημοτικής αρχής, είναι το εξής: τι θεωρούμε πράσινο;

Η Δημοτική Αρχή επικαλείται τα στοιχεία της –καθ΄όλα παραγωγικής- Γεωτεχνικής Υπηρεσίας στα οποία ανατρέξαμε κι εμείς για να διαπιστώσουμε ότι δεν πρόκειται για 1.550 στρέμματα πρασίνου αλλά για 1.550 στρέμματα με πράσινο. Χώρους δηλαδή που διαχειρίζεται η Γεωτεχνική Υπηρεσία και οι οποίοι διαθέτουν και πράσινο.

Εύλογα μπορεί να αναρωτήσει κανείς:

– Είναι χώροι πρασίνου τα ποδοσφαιρικά γήπεδα της πόλης, τα οποία όμως προσθέτουν σχεδόν 142 στρέμματα πρασίνου, δηλαδή ένα επιπλέον τετραγωνικό ανά κάτοικο; Εδώ να σημειωθεί ότι στη λίστα περιλαμβάνονται περίπου 20 γήπεδα, όχι όμως και ο χλοοτάπητας του Αλκαζάρ, προφανώς γιατί δεν τον ποτίζει η Γεωτεχνική Υπηρεσία.

– Είναι χώρος πρασίνου η Κεντρική πλατεία; Διαθέτει βεβαίως πράσινο, αλλά με ποια λογική θα υπολογίσουμε και τα 12,1 στρέμματά της ως χώρο πρασίνου; Το ίδιο ισχύει για όλες τις πλατείες της πόλης.

– Είναι χώροι πρασίνου οι παιδικές χαρές, σε πολλές από τις οποίες το όποιο πράσινο έχει ισοπεδωθεί ακριβώς διότι παίζουν μικρά παιδιά…

Πρόκειται ουσιαστικά για χώρους τους οποίους διαχειρίζεται η Γεωτεχνική Υπηρεσία, ακριβώς γιατί υπάρχει σ΄ αυτούς πράσινο το οποίο φροντίζει.

Αντιθέτως, δεν έχει υπολογιστεί πράσινο το όποιο είναι …πράσινο: η έκταση της κώμης των 16.000 δένδρων που ζουν στα πεζοδρόμια της πόλης.

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ

Ο προϊστάμενος της Γεωτεχνικής Υπηρεσίας κ. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος, αποδέχεται μεν ότι σε μια πλατεία δεν υπάρχει μόνο πράσινο αλλά και πλακόστρωτο, σημειώνει ωστόσο ότι εκτός από το επιδαπέδιο πράσινο υπάρχει και το υπέργειο τμήμα, που είναι η κώμη των δένδρων. Αντιτείνει επίσης ότι συχνά το γρασίδι ενός γηπέδου έχει μεγαλύτερη περιβαλλοντική ωφέλεια από κάποιο άλλο πράσινο.

Σπεύδει όμως να δηλώσει κάτι που έχει ιδιαίτερη αξία: δεν έχει τόση σημασία πόσα τετραγωνικά πρασίνου αναλογούν σε κάθε πολίτη, διότι για την ποιότητα του περιβάλλοντος παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες και βεβαίως και η ίδια η συμπεριφορά των πολιτών, θέτοντας έτσι και θέμα περιβαλλοντικής κουλτούρας.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ

Ως χώροι πρασίνου πρέπει να λογίζονται οι «καθαροί» χώροι πρασίνου, όπως και η προβολή της κώμης του δένδρου στο πεζοδρόμιο (με βάση ένα συγκεκριμένο μαθηματικό τύπο και όχι κατά προσέγγιση). Το να συνυπολογίζουμε σ΄ αυτούς τους χώρους π.χ. τα γήπεδα αυτό αποτελεί ακραία περίπτωση. Άλλωστε έχουν τόσο μπετόν δίπλα τους που λειτουργεί εξισορροπητικά, δηλώνει στην «ΕτΔ», ο κ. Θεοχάρης Ζάγκας αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Α.Π.Θ..

«Πρόκειται για τη γνωστή δημιουργική λογιστική των δημάρχων», υπερακοντίζει ο πρόεδρος του Γεωπονικού Συλλόγου και του συλλόγου Φίλων Πρασίνου της Θεσσαλονίκης κ. Γρ. Νικολαϊδης. «Πρέπει να μιλάμε για τετραγωνικά μέτρα καθαρού πρασίνου, πρασίνου μάλιστα στο οποίο μπορούν να περπατήσουν και να απολαύσουν οι πολίτες και όχι να προσθέτουμε σ΄ αυτό το κοινόχρηστο πράσινο, γήπεδα, ρέματα, πλατείες και ό,τι άλλο μας συμφέρει».

Κι ένας Λαρισαίος δασολόγος, ο οποίο ζήτησε να διατηρήσει την ανωνυμία του μας είπε ότι ως πράσινο της πόλης θα πρέπει να αθροίσουμε μόνο τα περιαστικά άλση (π.χ. Μεζούρλο), τα δασύλλια, τα αλσύλλια και τα πάρκα, όχι όμως τις πλατείες (δεν μπορεί για παράδειγμα να θεωρείται χώρος πρασίνου η πλατεία του Αγίου Κωνσταντίνου, όχι τουλάχιστον σε όλη της την έκταση) και οπωσδήποτε όχι τα γήπεδα.

Το αβίαστο συμπέρασμα όλων αυτών λοιπόν είναι ότι ο αριθμός των 10 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο είναι αυθαίρετος και προδήλως υπερβολικός, αφού αυτός προκύπτει από χώρους που διαθέτουν και πράσινο και όχι μόνο από χώρους πρασίνου.

Από την άλλη, η Λάρισα και λόγων γεωμορφολογικών και κλιματολογικών συνθηκών έχει ανάγκη περισσότερου πρασίνου από τις περισσότερες ελληνικές πόλεις. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να το αντιληφθεί. Η ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε είναι προβληματική (μόλις προ διμήνου στην επιτροπή περιβάλλοντος της Βουλής ανακοινώθηκε ότι 6 από τις 10 ευρωπαϊκές πόλεις με προβλήματα αέριας ρύπανσης είναι ελληνικές και αναφέρθηκαν η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα, η Λάρισα, το Ηράκλειο και ο Βόλος), ενώ τα φαινόμενα της «θερμικής νησίδας» της «αστικής χαράδρας», …ευδοκιμούν στην πόλη μας.

Γι’ αυτά πράγματι μπορεί να πάρουμε μετάλλιο…
eleftheria.gr