Ένα ακόμα μνημείο χάνεται για την πόλη

Ένα ακόμα τμήμα της ταυτότητας της πόλης χάνεται κατά ένα μεγάλο τμήμα του καθώς στο πλαίσιο των εργασιών για την κατασκευή εμπορικού κέντρου με πενταώροφο υπόγειο πάρκινγκ στην οδό Κύπρου και Παπαναστασίου δίπλα από την Εθνική Τράπεζα άρχισαν να καταστρέφονται τμήματα των αρχαιοτήτων που βρέθηκαν εκεί.

Βέβαια η καταστροφή είναι καθόλα…νόμιμη καθώς έχει γνωμοδοτήσει σχετικά το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο προβλέποντας εκτός από την καταστροφή, τη διατήρηση, αλλά και τη μεταφορά άλλων τμημάτων.

Πρόκειται για υπολείμματα του Τείχους του Ιουστινιανού που διασώζονται με τα οποία είχε οχυρωθεί τότε η παλιά Λάρισα από τους Βυζαντινούς για να προστατευθεί από τις επιθέσεις βαρβαρικών φύλων που εισέβαλαν κυρίως από το Βορρά καταλαμβάνοντας εδάφη της τότε Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Το θέμα όταν είχαν ξεκινήσει οι πρώτες εργασίες και τα σκαψίματα για τα θεμέλια είχε αναδείξει ο Σύλλογος «Ιστορικό Κέντρο Λάρισας» θέλοντας να ευαισθητοποιήσει όλους τους Λαρισαίους στέλνοντας μάλιστα και ανοιχτή επιστολή προς τον τότε υπουργό Πολιτισμού, ζητώντας «τα μνημεία αυτά να διατηρηθούν ελεύθερα στο φως της λαρισαϊκής γης».

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Το Κ.Α.Σ. ενέκρινε τελικά το αίτημα της εταιρίας για την κατασκευή εκεί του εμπορικού κέντρου με τους παρακάτω όρους:

«1. Να μην διατηρηθούν τα ελληνιστικά και ρωμαϊκά κατάλοιπα, λόγω της αποσπασματικής κατάστασης διατηρήσεως τους και να προηγηθούν οι εργασίες, σύμφωνα με το άρθρο 9 του Ν. 3028/2002 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς».

2. Να διατηρηθούν οι βυζαντινές αρχαιότητες, σύμφωνα με την πρόταση της μελέτης, στην οποία προβλέπεται: α) να διατηρηθεί ορατό και επισκέψιμο και να αναδειχθεί, με την μετακίνηση κατά 1,8 μ. περίπου καθ’ ύψος, το τμήμα της οχύρωσης (τείχος και πύργος Α’), το οποίο βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του οικοπέδου. Το αρχαίο να βρίσκεται σε διαμορφωμένο χώρο υποβαθμισμένης πλατείας και β) να διατηρηθεί στη θέση του, εγκιβωτισμένο σε είδος δωματίου-χώρου από σκυρόδεμα αλλά επισκέψιμο (μέσω θύρας) για τους υπαλλήλους της Εφορείας και τους ερευνητές, το τμήμα της οχύρωσης (τείχος και πύργος Β’), το οποίο βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του οικοπέδου.

3. Να απομακρυνθούν χειρωνακτικά, με την επίβλεψη της αρμόδιας 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, οι ελάχιστοι λίθοι, οι οποίοι προέρχονται από το γέμισμα του τείχους και αποκαλύφθηκαν στο μέσον περίπου του μεταπυργίου διαστήματος και σε μήκος 3 μ. περίπου.

4. Να συντηρηθούν τα δύο τμήματα της οχύρωσης, με δαπάνη της εταιρίας σύμφωνα με τις υποδείξεις και υπό την επίβλεψη της 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

5. Στην ανάδειξη του ανατολικού τμήματος της οχύρωσης και στη διατήρηση του δυτικού τμήματος της οχύρωσης να περιλαμβάνεται και εποπτικό υλικό, όπως ενημερωτικές πινακίδες για το χρονικό της ανασκαφής στο οικόπεδο, την ερμηνεία και την τύχη των ευρημάτων.

6. Όλες οι εκσκαφικές εργασίες για την ανέγερση του κτιρίου να πραγματοποιηθούν με την επίβλεψη υπαλλήλων της Εφορείας, η οποία θα ειδοποιηθεί τουλάχιστον επτά ημέρες νωρίτερα. Εφόσον δε κατά τις εκσκαφές αποκαλυφθούν και άλλες αρχαιότητες, οι εργασίες να διακοπούν αμέσως, προκειμένου να ακολουθήσει ανασκαφική έρευνα από τα αποτελέσματα της οποίας θα εξαρτηθεί η χορήγηση ή μη της τελικής άδειας.

7. Στην όμορη ιδιοκτησία του δήμου, στην ίδια στάθμη με αυτή που βρίσκονται τα αρχαία ευρήματα, να διαμορφωθεί ο χώρος ως επέκταση του χώρου έκθεσης των αρχαίων ευρημάτων, σε βάθος 5,70 μ. από το όριο μεταξύ των δύο οικοπέδων».

προκειμένου να διευρυνθεί ο χώρος για την ανάδειξη τους, να υπάρχει ευρύτερη οπτική δυνατότητα προς τα αρχαία, καθώς και να είναι ορατές όλες οι πλευρές τους, γεγονός που δεν είναι δυνατόν στην παρούσα κατάσταση, λόγω της γειτνίασης του αρχαίου πύργου με το όριο του οικοπέδου.

8. Να κατατεθεί νέα τροποποιημένη μελέτη στην οποία θα προβλέπεται η απομάκρυνση των κολώνων στήριξης της υπερκείμενης κατασκευής, οι οποίες βρίσκονται κοντά στις αρχαιότητες που πρόκειται να αναδειχθούν. Η τροποποιημένη μελέτη θα θεωρηθεί από τη ΔΒΜΑ.

Αξίζει όμως να αναφερθεί ότι η Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων διαφώνησε με την καταστροφή και μεταφορά τμημάτων του τείχους και σε σχετική εισήγησή της προς το Κ.Α.Σ. ανέφερε σχετικά:

«Η Δ.Β.Μ.Α., επειδή πρόκειται για αρχαία ερείπια χαμηλού ύψους (υπολείμματα τείχους και πύργου σε στάθμη θεμελίωσης), θεωρεί ότι με την προτεινόμενη μεταφορά θα καταστραφούν και δεν θα αποκατασταθούν σωστά στη νέα τους θέση. Επομένως, κρίνει ότι θα πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου να διατηρηθούν και να αναδειχθούν τα αρχαία ευρήματα στο ανατολικό τμήμα του οικοπέδου στη θέση τους. Σημειώνεται ότι, προκειμένου να μη μεταφερθούν τα αρχαία ευρήματα, θα πρέπει να τροποποιηθεί η μελέτη ούτως ώστε να μετακινηθεί η ράμπα, η οποία κατασκευάζεται στο σημείο όπου βρίσκονται και η οποία αποτελεί τον μόνο τρόπο πρόσβασης των οχημάτων στους υπόλοιπους υπόγειους χώρους. Επίσης, προτείνει ότι θα πρέπει να κατατεθεί τροποποιημένη μελέτη, στην οποία θα εφαρμοστεί εναλλακτική λύση της μηχανικής μεταφοράς των αυτοκινήτων με ασανσέρ, από τη στάθμη του υπογείου χώρου αναμονής σταθμού αυτοκινήτων προς τους χαμηλότερους ορόφους, προκειμένου τα αρχαία ευρήματα στο ανατολικό τμήμα να είναι ορατά και επισκέψιμα στη θέση τους».

Βέβαια όλα αυτά γράφονται για την ιστορία πλέον αφού οι αποφάσεις έχουν ήδη ληφθεί και μένει πλέον να δούμε το αποτέλεσμα.

Έτσι πάλι για την ιστορία θα επαναλάβουμε μια είδηση που είχε γραφεί προ μηνών στην γνωστή« Daily Telegraph»:

«Γάλλοι αρχαιολόγοι-λέει- στάθηκαν μπροστά στις μπουλντόζες κορεάτικης κατασκευαστικής εταιρίας που έχει αναλάβει τη διάνοιξη νέου δρόμου στο Αφγανιστάν προκειμένου να προστατεύσουν τα απομεινάρια ενός αρχαίου οικισμού που χρονολογείται από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου».
eleftheria.gr