| Η ΦΩΤΟΡΥΠΑΝΣΗ «ΣΒΗΝΕΙ» ΤΟ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ | |
|
* Έκκληση μεταστέγασης και σωτηρίας σε Δήμο Λαρισαίων και φορείς
|
|
Πενήντα χρόνια κλείνει φέτος το Αστεροσκοπείο Λάρισας, που ξεκίνησε το 1959 στην ταράτσα σπιτιού της Λάρισας, ως σταθμός παρατήρησης, χάρη στο μεράκι και την «τρέλα» ενός ιδιώτη. Σήμερα στις ιδιόκτητες εγκαταστάσεις της Γιάννουλης, οργανισμός πλέον του Δήμου Λαρισαίων, αντί να ετοιμάζονται λαμπρές εορταστικές εκδηλώσεις, η κατήφεια των δύο ανθρώπων που εργάζονται εκεί, είναι εμφανής. Το αστεροσκοπείο αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο να κλείσει, γιατί είναι «τυφλό»! Η φωτορύπανση και γενικά η ρύπανση της ατμόσφαιρας έφτασε στη Γιάννουλη και τα τηλεσκόπια δεν μπορούν να παρατηρήσουν το διάστημα μέρα ή νύχτα. Το έτος 2009 μάλιστα έχει ανακηρυχτεί ως Παγκόσμιο Έτος Αστρονομίας και μια από τις τελευταίες εξελίξεις είναι η πρόταση προς την UNESCO να χαρακτηριστεί ο έναστρος ουρανός μνημείο της φύσης. Εκεί φτάσαμε…
Σε αυτή την κατάσταση βρήκε το αστεροσκοπείο, το ρεπορτάζ της «Ε» και τον διευθυντή και ψυχή του οργανισμού κ. Νικ. Στωικίδη, τον άνθρωπο που ξεκίνησε το όνειρο στην ταράτσα του σπιτιού του πριν 50 χρόνια. Στα Γρεβενά προχωράει η ανέγερση αστεροσκοπείου στην κορυφή Όρλιακας διεθνών προδιαγραφών, στο Βόλο το ίδιο, και στη Λάρισα, με προίκα 50 χρόνων, το αστεροσκοπείο φαίνεται να χάνεται… στις μαύρες τρύπες του διαστήματος. Κανείς δεν μιλά για μετεγκατάσταση, για την τύχη του γενικά και απάντηση δεν υπάρχει στο ερώτημα «τι θα γίνει με το Αστεροσκοπείο Λάρισας;». Βεβαίως αρμόδιος να απαντήσει είναι πρώτα ο Δήμος Λαρισαίων στον οποίο ανήκει και μετά να πάρουν θέση και όλοι όσοι μπορεί να ενδιαφέρονται. Το αστεροσκοπείο διαχρονικά συμβάλλει στην επιστήμη, συνεργαζόμενο με όλα τα μεγάλα κέντρα του είδους, αλλά και στον πολιτισμό και τη μόρφωση. Το όνομα της Λάρισας είναι γνωστό διεθνώς στον τομέα αυτό και θα σβήσει γρήγορα, αν δεν υπάρξουν νέα αποτελέσματα παρατηρήσεων. Αλλά τι κάνει το αστεροσκοπείο; Οι απαντήσεις δίνονται από τον διευθυντή του και αστρονομικό ερευνητή κ. Νικ. Στωικίδη και τον φυσικό αρμόδιο για τα προγράμματα του αστεροσκοπείου και τις ξεναγήσεις κ. Γιάννη Χουινάβα. Αυτά είναι:
– Φωτόσφαιρα
Οι πραγματοποιούμενες παρατηρήσεις αποσκοπούν στην αποτύπωση των φαινομένων της ηλιακής φωτόσφαιρας, όπως οι ηλιακές κηλίδες. Οι παρατηρήσεις αποστέλλονται στις ΗΠΑ, στο Βέλγιο, στην Αγγλία και στη Γερμανία.
– Χρωμόσφαιρα
Πρόγραμμα για την επιτήρηση και φωτογράφηση ενεργών περιοχών της ηλιακής χρωμόσφαιρας στις οποίες υπάρχει αυξημένη πιθανότητα να εκδηλωθεί το εκρηκτικό φαινόμενο της έκλαμψης. Πληροφορίες για την περιοχή, τις ώρες και το πλήθος των φωτογραφιών που λαμβάνονται καθημερινά, αποστέλλονται στο κέντρο συντονισμού του προγράμματος στις ΗΠΑ.
– SID
Διεθνές πρόγραμμα έμμεσης καταγραφής των ηλιακών εκλάμψεων με ηλεκτρονικό σύστημα (κεραία, δέκτης και καταγραφικό). Οι παρατηρήσεις αποστέλλονται στις ΗΠΑ, το Βέλγιο και την Αγγλία.
– Επιπροσθήσεις Σελήνης
Πρόγραμμα που αποσκοπεί στον ακριβή χρονικό προσδιορισμό της απόκρυψης ή επανεμφάνισης απλανών αστέρων από το δίσκο της Σελήνης. Οι παρατηρήσεις αποστέλλονται στο ευρωπαϊκό τμήμα της ΙΟΤΑ, που έχει τη διεθνή εποπτεία του προγράμματος.
– Αστρική φωτοηλεκτρική φωτομετρία
Πρόγραμμα μέτρησης της λαμπρότητας μεταβλητών αστέρων με τη μέθοδο της φωτοηλεκτρικής φωτομετρίας (ΡΕΡ). Οι παρατηρήσεις αποστέλλονται στις ΗΠΑ.
– Γεωφυσικό πρόγραμμα
Στον αύλειο χώρο του Αστεροσκοπείου Λάρισας και εντός οικίσκου είναι εγκατεστημένος φορητός σεισμογράφος συνεχούς λειτουργίας για την καταγραφή της σεισμικής δραστηριότητας της ευρύτερης περιοχής. Επίσης, μερίμνη του Αστεροσκοπείου Λάρισας, εντός του πολεοδομικού ιστού της πόλης της Λάρισας εγκαταστάθηκε δίκτυο από εννέα επιταχυνσιογράφους με σκοπό τον προσδιορισμό, κατά τομείς, της μέγιστης τιμής της εδαφικής επιτάχυνσης του πολεοδομικού συγκροτήματος της Λάρισας.
– Εκπαιδευτικό πρόγραμμα
Το Αστεροσκοπείο Λάρισας επισκέπτονται μαθητές όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης. Επίσης κάθε Πέμπτη βράδυ υπάρχει η δυνατότητα για κάθε πολίτη να επισκέπτεται το Αστεροσκοπείο Λάρισας ελεύθερα. Στους επισκέπτες γίνεται ξενάγηση και στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα προβολής, πραγματοποιούνται εκλαϊκευμένες αστρονομικές ή σεισμολογικές ομιλίες, ως επίσης και προβολές βίντεο συναφούς περιεχομένου. Στους μαθητές μοιράζονται και ειδικά έντυπα για τον τρόπο προστασίας από τους σεισμούς.
Το Αστεροσκοπείο Λάρισας συμπλήρωσε φέτος 20 χρόνια ηλιακών παρατηρήσεων. Έχουν καταγραφεί 96.386 κηλίδες, από τις οποίες 44.524 ήταν στο βόρειο ημισφαίριο του Ήλιου και 51.862 στο νότιο. Από την τοποθέτηση όλων αυτών των κηλίδων σε διάγραμμα, σύμφωνα με το ηλιογραφικό πλάτος εμφάνισης της κάθε κηλίδας με την πάροδο του χρόνου, σχηματίστηκε το χαρακτηριστικό διάγραμμα της ηλιακής «πεταλούδας» του Αστεροσκοπείου Λάρισας.
ΤΟ ΝΕΟ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ
Όπως καταλήγει και η ετήσια έκθεση πεπραγμένων του 2008: «Η φωτορύπανση, η μάστιγα του σύγχρονου κόσμου, δεν άφησε ανεπηρέαστη τη λειτουργία του Αστεροσκοπείου, που λόγω της θέσεως του τα πρώτα προβλήματα καθαρότητας του ουρανού επισημάνθηκαν από το 1993.
Έκτοτε, οι κατά καιρούς γραπτές και προφορικές επισημάνσεις της διεύθυνσης για τη μεταστέγαση του σε ορεινή περιοχή, που θα επιλεγεί με αυστηρά οικονομοτεχνικά κριτήρια δεν τελεσφόρησαν, με αποτέλεσμα τη σημερινή προβληματική λειτουργία και προσεχώς τον αστρονομικό θάνατό του.
Σήμερα, μέσω της ετήσιας έκθεσης πεπραγμένων, καλούνται για πολλοστή φορά οι τοπικοί φορείς της πόλης, εκτιμώντας τη διαχρονική αναγκαιότητα λειτουργίας του Αστεροσκοπείου, που πολλαπλώς προβάλει διεθνώς την πόλη των Λαρισαίων, και όχι μόνο, να συνδράμουν οικονομικά στη μετεγκατάστασή του».
Ε. ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ
eleftheria.gr
|
|
