ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΜΠΑΖΩΝ ΣΕ ΤΡΟΧΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ | |
* Ο διευθυντής της εταιρίας «Ανακύκλωση αδρανών Νότιας Ελλάδας Ο.Ε.» κ. Χ. Μουρκάκος, μιλά στην «Ε.τ.Δ»
|
|
Της Λένας Κισσάβου
|
|
![]() Θα χτίζουμε σπίτια και θα κατασκευάζουμε έργα με τα μπάζα μας! Σ΄ αυτή τη φράση συνοψίζεται το φιλόδοξο περιβαλλοντικό σχέδιο, που έχει μείνει επί χρόνια στα συρτάρια των αρμόδιων υπουργείων και σήμερα βρίσκεται στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να δοθεί το «πράσινο φως» για την εφαρμογή του.
Αντιμετωπίζοντας το μεγάλο πρόβλημα των μπάζων που «πνίγουν» σιγά -σιγά πολλές περιοχές, προωθείται –κάλλιο αργά παρά ποτέ- η λύση της ανακύκλωσής τους, από ειδικές μονάδες επεξεργασίας τους που περιμένουν το πράσινο φως να βάλουν μπρος τις μηχανές τους, έχοντας πάρει τη σχετική άδεια εδώ και χρόνια.
Μια εξ αυτών είναι και η εταιρία «Ανακύκλωση αδρανών Νότιας Ελλάδας Ο.Ε.», η οποία στοχεύει στην εναλλακτική διαχείριση αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.) και βρίσκεται σε αναμονή για… να καθαρίσει τα μπάζα μας.
Ο διευθυντής αυτής κ. Χάρης Μουρκάκος, βρέθηκε πρόσφατα στη Λάρισα και μας μίλησε για τη λειτουργία της αλλά και για όσα προβλέπεται να γίνουν για να αντιμετωπισθεί το φαινόμενο των μπάζων, υποστηρίζοντας μεταξύ άλλων ότι «τουλάχιστον 27 εκατομμύρια τόνοι μπάζων, υπολογίζεται ότι παράγονται στη χώρα μας ετησίως και μόνο από τη νόμιμη οικοδομική ιδιωτική δραστηριότητα, οι οποίοι επειδή δεν υπάρχει οργανωμένη διαχείριση, εναποτίθενται είτε σε μη ελεγχόμενες είτε σε ακατάλληλες περιοχές, μολύνοντας το περιβάλλον.
Η εναλλακτική επεξεργασία των μπάζων σκοπεύει να τερματίσει το φαινόμενο της εγκατάλειψης άχρηστων οικοδομικών υλικών σε ρέματα, παράδρομους, δάση κ.λπ., καθώς η κάθε οικοδομική ή τεχνική εταιρία θα πρέπει υποχρεωτικά να συνεργάζεται με αδειοδοτημένες εταιρίες.
Παράλληλα, θα μειώσει τις ανάγκες λατόμευσης, με προφανείς ευεργετικές συνέπειες για το περιβάλλον, καθώς μέρος των αναγκών θα καλύπτεται από τα επαναχρησιμοποιούμενα υλικά».
– Κύριε Μουρκάκο, ποια είναι η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα όσο αφορά στη διαχείριση των αποβλήτων από εκσκαφές, κατεδαφίσεις και κατασκευές (μπάζων);
– Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από την έλλειψη δικτύου συλλογής και διαχείρισης των υλικών που περιλαμβάνονται στα απόβλητα ΑΕΚΚ. Οι περιορισμένες δράσεις είναι αποσπασματικές και εξαρτώνται από την καλή θέληση των κατασκευαστών – διαχειριστών.
Ειδικότερα λίγα υλικά επαναχρησιμοποιούνται όπως καλώδια, γυαλί, πλαίσια κουφωμάτων και παραθύρων. Ορισμένες ποσότητες καταλήγουν σε χωματερές, ενώ οι μεγαλύτερες ποσότητες εναποτίθενται είτε σε μη ελεγχόμενες είτε σε ακατάλληλες περιοχές.
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει προσπάθειες να διατεθούν αυτά τα υλικά σε ανενεργά ορυχεία και να χρησιμοποιηθούν για την αναμόρφωση του εδάφους. Αυτή η λύση είναι δυνατόν να εφαρμοστεί μόνο εάν τα συγκεκριμένα απόβλητα συλλεχθούν κατά τρόπο ώστε μόνο τα αδρανή υλικά να χρησιμοποιούνται για τους δύο προαναφερόμενους σκοπούς.
Ο άμεσος προσδιορισμός των παραγόμενων ποσοτήτων και της ακριβούς σύστασης των αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις είναι πολύ δύσκολος. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην έως τώρα μη υποχρέωση των κατασκευαστικών εταιριών να καταγράφουν και να παρουσιάζουν τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των αποβλήτων που παράγουν και επομένως να μην είναι δυνατόν να παρέχουν ακριβή δεδομένα.
Έχουμε υπολογίσει (με μαθηματικό μοντέλο του Ε.Μ.Π. και μόνο για την νόμιμη – ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα) ότι παράγονται ετησίως 26.813.282 τόνοι ΑΕΚΚ, τα οποία αναλύονται σε 22.817.340 τόνοι αποβλήτων εκσκαφών, 1.975.964 αποβλήτων κατασκευών και 2.019.978 αποβλήτων κατεδαφίσεων. Στα παραπάνω μεγέθη δεν έχει συνυπολογισθεί ο όγκος των αποβλήτων που παράγονται από τα δημόσια έργα (δρόμοι, δημόσια κτίρια, έργα υποδομής κ.λπ.) και τα απόβλητα που παράγονται από την παράνομη δραστηριότητα (χωρίς οικοδομική άδεια όποιου τύπου)».
– Ποια είναι η δράση που αναπτύσσει η εταιρία; Ποια προβλήματα αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο της λειτουργίας της, εφόσον υπάρχει έλλειψη θεσμικού πλαισίου;
– «Η εταιρία Ανακύκλωση Αδρανών Ν. Ελλάδας Ο.Ε, συστάθηκε στις αρχές του 2007 και έχει επεξεργασθεί στοιχεία που αποκαλύπτουν το μέγεθος της ποσότητας ΑΕΚΚ που έχουν παραχθεί κατά την πενταετία 2003-2007 στο σύνολο της Περιφέρειας.
Δυστυχώς η έλλειψη θεσμικού πλαισίου καθιστά εξαιρετικά δυσχερή την ανάπτυξη των εργασιών μας, σύμφωνα με τους στόχους που θέσαμε στην Επιτροπή Εναλλακτικής Διαχείρισης. Στην παρούσα φάση βρισκόμαστε στις διαδικασίες χωροθέτησης και αδειοδότησης σε δύο μονάδες (1 στη Λακωνία και 1 στη Μεσσηνία).
Στόχος μας είναι η δημιουργία 20 μονάδων επεξεργασίας και ανακύκλωσης ΑΕΚΚ μέχρι το 2015. Οι παραπάνω μονάδες θα χωροθετηθούν σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία που διέπει την ίδρυση και λειτουργία παρόμοιων μονάδων, σε γεωγραφικά σημεία των νομών της Περιφέρειας Πελοποννήσου, στα οποία σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία παρουσιάζεται η μεγαλύτερη οικοδόμηση, και κατά συνέπεια η μεγαλύτερη παραγωγή ΑΕΚΚ.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να διευκρινίσουμε ότι οι παραπάνω μονάδες δεν θα είναι στο σύνολό τους εξοπλισμένες με εγκατεστημένο εξοπλισμό θραύσης και κοσκίνισης.
Στον σχεδιασμό του συστήματος έχει προκριθεί η λύση του κινητού συγκροτήματος προδιαλογής-θραύσης-κοσκίνισης-πλύσης, ως ο πιο πρόσφορος τρόπος για την κάλυψη των αναγκών και την πλήρη εκπλήρωση των στόχων που έχουν τεθεί.
Το Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης ΑΕΚΚ Ανακύκλωση Αδρανών Ν. Ελλάδας, αν και δεν έχει παραγωγική δραστηριότητα, ελλείψει θεσμικού πλαισίου (ΠΔ για τα ΑΕΚΚ), έχει προχωρήσει στην εφαρμογή προγράμματος ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τους εμπλεκόμενους φορείς και φυσικά πρόσωπα στην αλυσίδα παραγωγής και διαχείρισης των αποβλήτων του συγκεκριμένου ρεύματος (επιμορφωτικά σεμινάρια για Δήμους, Νομαρχίες, Κατασκευαστές κ.λπ.) σε συνεργασία με έγκριτους επιστήμονες.
Έχουμε προβεί σε ενημερωτικές συναντήσεις με ενώσεις δήμων της περιοχής εμβέλειάς μας, έχουμε εκπονήσει ξεχωριστές μελέτες για κάθε νομό της Περιφέρειας Πελοποννήσου αλλά και συνολική μελέτη για όλη την Περιφέρεια, προκειμένου να γίνει μια αρχική αποτύπωση του προβλήματος της διάθεσης των ΑΕΚΚ. Η μελέτη μας και η στρατηγική που προτείνουμε για την επίλυση του ζητήματος υιοθετήθηκε από την Περιφέρεια Πελοποννήσου και εντάχθηκε στον αναθεωρημένο Περιφερειακό Σχεδιασμό για τη Διαχείριση Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ).
Η άμεση δημοσίευση του ΠΔ για τα ΑΕΚΚ, που καθυστερεί αδικαιολόγητα για πάνω από 5 χρόνια, θα συμβάλει σημαντικά στην αρχική ανακοπή της τάσης για την ανεξέλεγκτη απόρριψη των ΑΕΚΚ».
– Τι προβλέπει το Π.Δ. για τη διαχείριση των μπάζων και ποια θα είναι τα οφέλη για το περιβάλλον;
– «Η εναλλακτική διαχείριση των ΑΕΚΚ είναι μονόδρομος. Το επερχόμενο θεσμικό πλαίσιο ορίζει σαφώς τους όρους και τις προϋποθέσεις για την εναλλακτική διαχείρισή τους. Οι ρυθμίσεις του σχεδίου ΠΔ εφαρμόζονται τόσο στα απόβλητα που δημιουργούνται από τα ιδιωτικά όσο και από τα δημόσια έργα και αποσκοπούν στη μείωση της τελικής διάθεσης των ΑΕΚΚ, με ενθάρρυνση κατά προτεραιότητα:
– Συστημάτων επαναχρησιμοποίησης, καθώς και ανάκτησης υλικών και ανακύκλωσής τους, ώστε να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας και πρωτογενών πρώτων υλών.
– Στον καθορισμό ποσοτικών στόχων για την ανακύκλωση και άλλες εργασίες αξιοποίησης των ΑΕΚΚ, καθώς και μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων χρονικών ορίων.
– Στην πρόβλεψη μέτρων για τη συνεργασία όλων όσων προβαίνουν στη διαχείριση των ΑΕΚΚ στα πλαίσια της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» και της συμμετοχής τους στην ευθύνη
– Στην καθιέρωση συστημάτων ενημέρωσης του κοινού για την προσαρμογή της στάσης και συμπεριφοράς του κατά τη διαχείριση των ΑΕΚΚ.
Τα περιβαλλοντικά οφέλη από την ανάπτυξη και λειτουργία Μονάδων Εναλλακτικής Διαχείρισης Α..E.K.K, είναι πολλαπλά:
– Προστασία του περιβάλλοντος και διατήρηση των φυσικών πόρων με τη μείωση χρήσης λατομικών προϊόντων και την αντικατάστασή τους από ανακυκλωμένα αδρανή.
– Επανασχεδιασμός και εξυγίανση του δικτύου συλλογής και διαχείρισης των οικοδομικών απορριμμάτων προς όφελος του περιβάλλοντος με τη χρήση αυστηρών κριτηρίων – προδιαγραφών.
– Σημαντική μείωση και σταδιακή εξάλειψη των φαινομένων ανεξέλεγκτης απόρριψης σε ευαίσθητους αποδέκτες (ρέματα, περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους, κ.λπ.).
– Σημαντική αύξηση του χρόνου ζωής των τελικών χώρων διάθεσης απορριμμάτων και πλήρης αξιοποίηση του διαθέσιμου όγκου τους προς διάθεση μη αξιοποιήσιμων αποβλήτων.
– Συμβολή στην ανάπλαση ανενεργών λατομείων με την πλήρη επανένταξή τους στο φυσικό περιβάλλον μέσω αξιοποίησης προϊόντων και υπολειμμάτων των μονάδων αυτών σύμφωνα με κατάλληλες προδιαγραφές.
Επίσης όσον αφορά στα κοινωνικά οφέλη αναφέρω ότι δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και αυξάνει το οικονομικό αντικείμενο των μηχανικών και κατασκευαστών, συνδράμει στην ευαισθητοποίηση των κατοίκων – πολιτών σε περιβαλλοντικά θέματα, συντελεί στην ανάδειξη του φυσικού και πολιτισμικού πλούτου της περιοχής εγκατάστασης και συντελεί στη βελτίωση του ευρύτερου οικονομικού κλίματος (τουρισμός, κ.λπ.).
– Ποια υλικά εννοούμε ως μπάζα;
– «Τα υλικά που προέρχονται από τις διάφορες οικοδομικές δραστηριότητες (κατασκευές, εκσκαφές, οδοποιία, κατεδαφίσεις), μπορεί να περιέχουν σύμφωνα με τον ΕΚΑ (Ευρωπαϊκός Κατάλογος Αποβλήτων) και ανεξαρτήτως προέλευσης τα ακόλουθα υλικά: τούβλα, σκυρόδεμα, πλακάκια και κεραμικά
μίγματα ή επιμέρους συστατικά από σκυρόδεμα, τούβλα, πλακάκια και κεραμικά, ξύλο, γυαλί, πλαστικό, μίγματα ορυκτής ασφάλτου λιθανθρακόπισσα και προϊόντα πίσσας, χαλκός, μπρούντζος, ορείχαλκος
αλουμίνιο, μόλυβδος, ψευδάργυρος, σίδηρος και χάλυβας, κασσίτερος
ανάμικτα μέταλλα, καλώδια που περιέχουν πετρέλαιο, λιθανθρακόπισσα και άλλες επικίνδυνες ουσίες, χώματα και πέτρες, μπάζα εκσκαφών, μονωτικά υλικά , υλικά δομικών κατασκευών που περιέχουν αμίαντο, υλικά δομικών κατασκευών με βάση τον γύψο , απόβλητα δομικών κατασκευών και κατεδαφίσεων που περιέχουν υδράργυρο, απόβλητα δομικών κατασκευών και κατεδαφίσεων που περιέχουν ΡCB (π.χ. στεγανωτικά υλικά που περιέχουν PCB, δάπεδα με βάση ρητίνες που περιέχουν PCB, πυκνωτές που περιέχουν ΡCΒ κ.λπ.), κόλλες, γαλακτώματα, χρώματα – βαφές, ρητίνες.
Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την ανεξέλεγκτη απόρριψή τους είναι πολλαπλές, οπτική ρύπανση, αισθητική υποβάθμιση, μόλυνση επιφανειακών και υπόγειων υδροφορέων, κίνδυνος πυρκαγιάς, τραυματισμού ανθρώπων και ζώων, δημιουργία πλημμυρικών φαινομένων».
eleftheria.gr
|